حانیه خانی در
سلامت
مضرات شکر و تاثیر آن بر مغز + ۹ راهکار برای ترک آن!
مضرات شکر؟ شکر؛ خوشمزه کننده هر چیزی و جزئی مهم از برنامهغذایی هر روزه ما! مگر میشود؟
خیلی از ما میدانیم که شکر چقدر مضر است، اما آیا واقعا این را هم میدانیم که ما روزانه چقدر شکر مصرف میکنیم؟ اکثر غذاهایی که ما در طول روز نوشجان میکنیم سرشار از قند پنهانی هستند که ما از وجودشان بیخبریم!
بیاید بحث را طولانیتر نکنیم و سراغ اصل مطلب برویم، مضرات شکر چیست و چه تاثیری روی سلامت مغز دارد؟
قند پنهان چیست؟
وقتی صحبت از قند و شکر میشود همه همان دانه و یا حبههای سفید رنگی را به یاد میآورند که ما تحت عنوان شکر یا قند میشناسیم و در کتابها خواندهایم انگلیسیها در چای بعد از ظهرشان میریزند و یا دیدیم که پدرها با چایشان مینوشند، اما واقعا بحث جدا از این حرفهاست!
شکر قهوهای، عسل، شهد توت و خرما، شربت افرا، شربت ذرت، فروکتوز، ساکارز، گلوکز، آب میوههایی که از بیرون تهیه میکنیم و بسیاری مثال مشابه دیگر همگی سرشار از قند و شکر هستند و تمام مضرات شکر را دارند.
غلات صبحانه، نوشیدنیهای انرژیزا، ماست طعمدار و حتی انواع نان، همگی نوعی قند در خود دارند. تقریبا ۷۴ درصد از تمام مواد غذایی بسته بندی شده در سوپرمارکتها حاوی شکر است؛ این یعنی اگر شما به سوپر مارکت بروید و ۱۰۰ قلم جنس بردارید، احتمالا ۷۴ درصد آنها دارای شکر هستند!
حالا متوجه شدید قند پنهان چیست؟ یعنی وقتی برمیگردید و درست به غذاهایی که در طول روز خوردید دقت میکنید، از میزان شکر آنها سردرد بگیرید؛ به همین میزان شکر میگویند قند پنهان!
حالا چقدر باید شکر مصرف کنیم؟
انجمن بهداشت جهانی توصیه میکند که شکر را به ۵ درصد از کالری روزانه خود برسانید، یعنی حدود ۶ تا ۹ قاشق چایخوری.
این موضوع در حالیست که یک فرد بالغ در آمریکا روزانه ۲۲ قاشق چایخوری و یک کودک روزانه ۳۲ قاشف چایخوری شکر مصرف میکند!
میدانید این یعنی چه؟ یعنی فاجعه.
یعنی ما ۲ تا ۶ برابر بیشتر از میزان توصیه شده مصرف میکنیم؛ درحالیکه اگر به پزشک متخصص تغذیه مراجعه کنید و بخواهید وزن کم کنید حتما به شما میگوید که حتی کمتر از ۶ قاشق شکر مصرف کنید.
مضرات شکر چیست؟
شاید الان فکر میکنید که چگونه باید شکر را ترک کنید؟! اما فکر میکنم اگر بیشتر با مضرات شکر آشنا شوید راحتتر آن را کنار میگذارید.
۱- شکر؛ اعتیادآورتر از کوکائین!
شکر طعم خوب و مطلوبی دارد و یک نگهدارنده طبیعی هم محسوب میشود؛ بنابراین عادی است که ما تمایل داریم حتی در لیوان شیریمان هم کمی شکر بریزیم، اما موضوع این است که تحقیقات نشان میدهد قند بیشتر از کوکائین اعتیادآور است. این ماده باعث ترشح هورمونهایی از جمله دوپامین در مغز میشود که همان اثر داروهای اعتیادآور را ایجاد میکند و مانند هر ماده اعتیادآور دیگری، هرچه بیشتر شکر بخوریم، بیشتر به آن عطش پیدا میکنیم تا دوباره به همان لذت اولیه برسیم.
۲- خوردن شکر در طولانی مدت اساس شیمی مغز را تغییر میدهد!
اعتیاد به قند در مسیرهای عصبی رفتار پاداش جویانه قرار دارد که میتواند مقاومت در برابر سایر مواد اعتیادآور را هم سختتر کند. بنابراین، هر چقدر هم که احمقانه به نظر برسد، اما قندها از جمله در دسترسترین داروهای اعتیادآور هستند که در درازمدت بدن و مغز را نابود میکنند و باعث اضطراب و کاهش تواناییهای شناختی میشود.
۳- خوردن بیشتر شکر باعث افزایش افسردگی میشود!
یک مطالعه جالب در مورد ارتباط بین رژیم غذایی و سلامت روان نشان داد که افزایش مصرف شکر تصفیه شده با افسردگی و بدتر شدن اسکیزوفرنی مرتبط است و رابطه مستقیم دارد. همین مطالعه نشان داد که مصرف بیشتر غذاهای دریایی، ماهی و سبزیجات ریشهدار نشاستهای با بروز کمتر افسردگی مرتبط بوده و باعث کاهش افسردگی میشود.
اما چطور میتوان شکر را ترک کرد؟
اینطور که من از خانواده و اطرافیانم آمار دارم، هر کسی در طول زندگیاش حداقل یک بار سعی میکند شکر را ترک کند که در نهایت هم موفق نمیشود! اما میدانید چرا؟
اصلیترین دلیلش این است که ما شاید قند را ترک کنیم، اما قند پنهانی که توضیح دادم را ترک نمیکنیم و روزانه باز هم به ماده مخدرمان دست پیدا میکنیم و این میشود که عطش درونیمان از بین نمیرود!
حالا سعی میکنم راهکارهایی را به شما بگویم که نهتنها قند پنهان و مضرات شکر را از بدنتان دور کنید، بلکه آن را با موادغذایی مناسب جایگزین کنید.
۱- برچسب موادغذایی را به دقت چک کنید
روی هر ماده غذایی برچسبی از میزان کالری، قند، چربی و… وجود دارد. اگر آن را چک کنید متوجه میشوید هر تکه بیسکوئیتی که میخورید چقدر شکر دارد.
۲- خریدهایتان را بیرون از سوپر مارکت انجام دهید
بله؛ این بیرون جایی است که مواد غذایی واقعی زندگی میکنند. اگر سبزیجات و میوههایتان را از مغازههای معمولی تهیه کنید و دیگر وارد فروشگاههای بزرگ نشوید، دیگر چشمتان هم به آن مواد اعتیادزا نمیافتد!
۳- شما جنگ را پیروز شوید!
بله در جنگ با شکر شما پیروز شوید و سراغ آن نروید!
هوسهای شیرین معمولا سریع میآیند و سریع هم میروند. پس اگر تنها کمی طاقت آورید و آن را با یک غذای سالم جایگزین کنید پس از مدتی کلا این هوسها به سراغ شما نمیآیند. سعی کنید وقتی به سوپرمارکتها میروید تنها دنبال خریدهای ضروریتان بگردید و سراغ قفسهی بیسکوئیتها نروید.
۴- غذاهای محرک را حذف کنید
همه ما در گوشهای از کابینت و یا انباریمان بستههایی از شیرینیهای خوشمزه داریم که حکم ناموسمان را دارند و از هر چه دست بکشیم، محال است از آنها دست بکشیم.
باید یک تصمیم جدی بگیرید و آنها را از خانهتان بیرون کنید. دیگر وقت آن رسیده است که مواد مفیدی در کابینتهایتان قرار دهید تا نهتنها از مضرات شکر دور باشید، بلکه از فواید دیگر مواد بهره ببرید.
۵- وعدههای غذایتان را افزایش دهید
و البته غذاهای مقوی بخورید!
حتما در اول مسیر این موضوع را تجربه میکنید. بدنتان ضعف میزند و دائم احساس گرسنگی دارید. پس سعی کنید قبل از اینکه گرسنهتان شود غذایی مقوی و سالم بخورید تا ناگهان سراغ شیرینیجات نروید.
۶- خوراکیهای خوشمزه، اما سالم بخورید
مثلا کره انواع آجیلها، یا میوههای سالم و خوشمزه…
خلاصه که یک گزینه خوشمزه و سالم را انتخاب کنید تا با آن جگرتان به حال بیاید و مضرات شکر را هم نداشته باشد!
۷- رازیانه بخورید
رازیانه به کار دستگاه گوارش کمک بسیاری میکند و از طرفی هم اشتها را کاهش میدهد.
۸- یک صبحانه ناب بخورید!
اگر غلات شیرینشده و یا وافل را برای صبحانهتان انتخاب میکنید دیگر باختهاید…
اگر اول روزتان را با شکر شروع کنید، این هوس تا پایان روز بیشتر و بیشتر میشود؛ برعکس سعی کنید تخم مرغ و نان تست و یا پنیر و… را امتحان کنید.
۹- خودتان غذا را تهیه کنید
وقتی از اول تا آخر مراحل تهیه یک شیرینی را خودتان انجام میدهید قطعا متوجه میشوید چقدر شکر و روغن در آن است و دلتان نمیآید آن را وارد بدنتان کنید.
اما اگر خودتان را میشناسید و حاضر نیستید از آن دست بکشید پس حداقل شکر کمتری در آن بریزید.
بحث نهایی
به قول استاد بزرگ ابوعلی سینا:
هر چیزی کمش دارو،
متوسطش غذا،
و زیادش سم است.
خوردن غذا یک عنصر اساسی برای بقا و حفظ سلامتی است، با این حال خوردن غذایی که بدن و ذهن ما را سالم نگه میدارد به یک مبارزه تبدیل شده است و هر روز همه انسانها سعی میکنند از روز قبلشان بهتر باشند.
خلاصه که اگر شروع به ایجاد عادات سالم در مورد تغذیه نکنید، به سرعت بدنتان رو به بیماری میرود و ممکن است این مضرات شکر آسیبهای جدی بهجای بگذارد.
0 دیدگاه