ورود به جانویس

کنترل عادت اجباری؛ آیا نمی‌توانید برخی عادت‌ها را ترک کنید؟

کنترل عادت اجباری؛ آیا نمی‌توانید برخی عادت‌ها را ترک کنید؟
کنترل عادت اجباری؛ آیا نمی‌توانید برخی عادت‌ها را ترک کنید؟

ممکن است در حال سر و کله زدن با برخی عادت‌ها باشید و نتوانید آن‌ها را ترک کنید. این واقعا چالش برانگیز است. به شما حق می‌دهم که در شرایط خوبی نباشید. این‌گونه عادت‌ها نه تنها به سختی تغییر می‌کنند، بلکه می‌توانند اثرات منفی بر زندگی ما داشته باشند و باعث شوند نسبت به خودمان حس بدی داشته باشیم.

اگر تجربه‌ی این شرایط را دارید، توصیه می‌کنم خواندن ادامه‌ی مطلب را از دست ندهید. مهار و کنترل یک عادت اجباری نشدنی نیست.

قبل از شروع این نکته را روشن کنم که در مورد اعتیادهای شدید صحبت نمی‌کنیم، بلکه هدف چیزهایی‌ست که احساس اجبار دارند. خرید، شبکه‌های اجتماعی، سیگار کشیدن، خوردن شیرینی و جویدن ناخن. برخی از آن‌ها ممکن است به سطح اعتیاد شدید هم برسند، اما عمدتاً در سطح پایین‌تری هستند که فقط ترک آن‌ها سخت است.

این یک راهنمای کامل در مورد این موضوع نیست. پس فقط به این مطلب یا مطالب مشابه برای کمک‌ به خودتان اکتفا نکنید. با این حال چند ایده‌ی مهم برای شما دارد.


چرا ما عادت‌ اجباری داریم؟

ما احمق نیستیم. کارهایی که مفید نیستند را به قصد آسیب رساندن به خودمان انجام نمی‌دهیم. پس چرا آن‌ها را انجام می‌دهیم؟ برای برآوردن برخی نیازها.

این نیازها ممکن است چیزی شبیه به موارد زیر باشد:

  • حوصله‌ام سر رفته و به دوپامین نیاز دارم
  • نسبت به خودم احساس بدی دارم و می‌خواهم کاری انجام دهم تا ذهن‌م را از آن دور کنم
  • من در موقعیت‌های اجتماعی احساس ناخوشایندی دارم و می‌خواهم حواس‌م را پرت کنم
  • من استرس دارم و به یک مکانیسم مقابله نیاز دارم

همانطور که می‌بینید این دلایل معمولا با چیزی ناراحت‌کننده یا استرس‌زا مقابله می‌کنند.

درک این موضوع مهم است، زیرا اگر فقط انجام عادت اجباری را متوقف کنید، مکانیسم مقابله خود را بدون یافتن راه دیگری برای رفع نیاز خود حذف کرده‌اید.

حالا سوال این است که برای جایگزینی عادت اجباری چه کار می‌توانید انجام دهید تا بتوانید هنوز هم نیاز خود را برطرف کنید؟ برای مثال می‌توانید برای ترک سیگار مدیتیشن، دویدن، ژورنال‌نویسی، ماساژ دادن شانه‌ها، نفس کشیدن عمیق و صحبت کردن با دیگران را امتحان کنید. با امتحان کردن این ایده‌ها یا موارد دیگر می‌تواند چیزی که به شما کمک می‌کند را پیدا کنید.


خود را قضاوت نکنید و با خود مهربان باشید

ما معمولا در مورد عادت‌های اجباری خود بسیار قضاوت‌کننده هستیم. این بخشی از خودمان است که از آن متنفریم یا تاییدی‌ست که به نوعی بد یا ناکافی هستیم.

این نوع قضاوت سخت‌گیرانه یک مکانیسم دفاعی است که به ما کمک می‌کند تا بهتر شویم. اگر به دلیل رفتاری بد به خودمان سخت بگیریم، شاید رفتارمان را درست کنیم نه؟ خب، تحقیقات زیادی وجود دارند که نشان می‌دهند این کار جواب نمی‌دهد. سرزنش کردن خودمان فقط باعث می‌شود که هوس مکانیسم‌های مقابله‌ای اجباری خود را داشته باشیم؛ چراکه حالا نسبت به خودمان احساس بد و استرس داریم.

یک راه بهتر وجود دارد؛ شفقت نسبت خود. من در مورد همه‌ی این‌ها استرس دارم، چرا همان‌طور که نسبت به یک عزیز دلسوز هستم، نسبت به خودم نباشم؟ چرا فکر نکنم که لایق این نوع مهربانی و محبت هستم و به خودم کمک نکنم تا از این استرس عبور کنم؟

شفقت یک مکانیسم سالم برای مقابله با استرس است، آن را امتحان کنید. مهربان بودن با خود می‌تواند از بسیاری جهات برای شما مفید باشد و روح‌تان را نوازش کند.


متعهد، پایدار و ثابت‌قدم باشید

با خود صادق باشید. از خود بپرسید آیا واقعا در تصمیم‌تان جدی هستید؟ آیا واقعا می‌خواهید این عادت را تغییر دهید؟ راه سختی در پیش دارید، باز هم همین را می‌خواهید؟

اگر جواب‌تان کاملا مثبت است، پس شروع کنید. همه جوره متعهد شوید و تاریخ ترک را برای سه روز بعد مشخص کنید.

به دیگران در مورد قول و قرار خود بگویید و از آن‌ها بخواهید که شما را مسئول بدانند. قول دهید که هر روز یا هر هفته به آن‌ها گزارش می‌دهید. همانطور که به ازدواج، بچه‌هایتان، شغل‌تان و بهترین دوستان‌تان متعهد هستید، به این مورد هم متعهد بمانید.

سپس اقدامات زیر را انجام دهید.


محیط خود را تغییر دهید

در تاریخی که مشخص کرده بودید، هر کار که در توان‌تان هست را انجام دهید تا به عادت اجباری خود دسترسی آسانی نداشته باشید. برای مثال سیگار یا شیرینی‌ها را دور بریزید، از یک دوست بخواهید رمز عبور سایت‌های خرید مورد علاقه‌تان را تغییر دهد، برنامه‌های مختلف را از تلفن‌تان حذف کنید و موارد این چنینی.

محیط خود را تغییر دهید تا عادت‌های قدیمی را انجام ندهید. از افرادی که با شما زندگی و کار می‌کنند بخواهید شما را مسئول بدانند. برای مثال به فرزندتان بگویید اگر شما را در حال شیرینی خوردن دید، می‌تواند هر چیزی از شما بخواهد.

اجازه ندهید خود آینده‌تان، در لحظات ضعف به آسانی به عادات قبلی برگردد. پایبند بودن به عادت‌های جدید را هموار کنید، حتی اگر نیستند.


این کار را به تنهایی انجام ندهید

وقتی به دنبال تغییر عادتی هستیم که از نظرمان خجالت‌آور است، معمولا سعی می‌کنید آن را در خلوت انجام دهیم تا هیچ‌کس نتواند شرمندگی ما را ببیند. این اشتباه است. انجام آن به تنهایی خیلی خیلی سخت است. از طرفی این تفکر را در ما تقویت می‌کند که در حال انجام کار شرم‌آوری هستیم و باید آن را به تنهایی انجام دهیم.

اگر با کمک دیگران آن را انجام دهیم، قوی‌تر ظاهر می‌شویم. از کسی بخواهید همراه شما باشد و قول بدهید که اگر خواستید به عادت اجباری‌تان برگردید با او تماس بگیرید.

شما مجبور نیستید این کار را به تنهایی انجام دهید؛ نباید هم انجام دهید. این کار را در کنار کسانی انجام دهید که شرایط شما را دارند یا می‌خواهند از شما حمایت کنند. در این صورت وقتی به اندازه‌ی کافی قوی نبودید، کسی را دارید که شما را تشویق کند.


آگاهی و مکث قدرتمند را تمرین کنید

وقتی بی‌اختیار مجبور به انجام عادت قدیمی‌تان می‌شوید، اگر از این نیاز آگاه نباشید احتمالا بدون تردید از آن اطاعت خواهید کرد. نکته کلیدی این است که از میل و اشتیاق‌تان آگاه شوید و به آن توجه کنید. به عنوان یک امر ضروری به آن فکر نکنید، بلکه فقط یک احساس در بدن و شاید یک فکر. با این نوع آگاهی، شما حالا یک انتخاب دارید و می‌توانید این سوال را داشته باشید که آیا این همان چیزی‌ست که واقعا می‌خواهید.

برای تمرین شما باید قبل از دنبال کردن میل و خواسته‌تان، یک مکث قدرتمند داشته باشید. اگر به سایت‌های خرید رفته‌اید یا می‌خواهید شیرینی بخورید یا برنامه‌‌های رسانه‌های اجتماعی مورد علاقه‌تان را باز کنید… توجه کنید که در شرف انجام آن کار هستید و مکث کنید. فقط برای چند لحظه.

این مکث قدرتمند اکنون به شما این امکان را می‌دهد تا نسبت به اقدامی که می‌خواستید انجام دهید و انگیزه‌ای که در بدن شما برای انجام آن عمل است آگاه شوید. آن اشتیاق چه احساسی دارد؟ آیا می‌توانید متوجه استرس یا ناراحتی شوید که باعث می‌شود با استفاده از عادت قدیمی خود بخواهید با آن مقابله کنید؟ فکر می‌کنید آیا اقدام دیگری وجود دارد که بتواند به شما کمک کند تا به روشی سالم‌تر با این مشکل مقابله کنید؟

این مکث قدرتمند است. با دقت آن را تمرین کنید.


متوقف نشوید

این یک فرآیند آموزش مجدد ذهن است. در نتیجه یک شبه جواب نمی‌دهد و زمان می‌برد. مهم نیست اگر اشتباه کنید، باز هم به راه‌تان ادامه دهید. متوقف نشوید. جادوی واقعی زمانی اتفاق می‌افتد که حتی اگر زمین خوردید، باز هم بلند شوید و به راه خود ادامه دهید. تسلیم نشوید و با قدرت به چیزی که می‌خواهید اصرار کنید. حتی ممکن است یک بار دیگر تسلیم هوس‌ها شوید و خودتان را قضاوت کنید، اما این هیچ اشکالی ندارد. یک نفس عمیق بکشید و دوباره و دوباره تلاش کنید.

حانیه خانی

من حانیه خانی هستم. خواندن و نوشتن در زندگی‌ام نقش پررنگی دارند. اگر در این مسیر به یک سوال از ذهن‌تان پاسخ دهم برای من کافی‌ست..

0 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دسته‌بندی‌ها