آیا بازیهای ویدیویی می توانند هوش کودک را تقویت کنند؟
مردم اغلب بر این باورند که بازیهای ویدیویی ذهن بچهها را خراب میکنند؛ اما یک مطالعهی جدید نشان داده است که عکس این مطلب میتواند درست باشد.
به گفتهی محققان، در واقع ممکن است مغز کودکان با انجام ساعتها بازیهای ویدیویی تقویت شود.
کودکان آمریکایی بین ۹ تا ۱۰ سال که زمان بیشتری را صرف بازیهای ویدیویی میکردند، بعد از دو سال مورد آزمایش مجدد قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نمرات هوش آنها افزایش قابل توجهی داشته است؛ به میزان بیشتر از ۲.۵ امتیاز بالاتر از میانگین ضریب هوشی.
محققان در مقاله خود که اخیراً در مجله Scientific Reports منتشر شده است، نتیجهگیری کردند: «کودکانی که بازیهای ویدیویی بیشتری انجام دادند، همانهایی بودند که بعد از دو سال بیشترین دستاوردهای هوشی را تجربه کردند. این شواهدی از تاثیر مفید بازیهای ویدیویی بر فرآیند یادگیری است».
محققان دریافتند که سایر اشکال استفاده از صفحه نمایش، مثل تماشای فیلم یا چت کردن در رسانههای اجتماعی تاثیر مثبت یا منفی خاصی روی هوش کودک ندارند. این مطالعه هیچ بودجهای از صنعت بازیهای ویدئویی دریافت نکرد.
تورکل کلینگبرگ، محقق ارشد، پروفسور علوم اعصاب شناختی در موسسه کارولینسا در بیانیهی خبری موسسه گفت: «ما تاثیرات صفحه نمایش را بر فعالیت بدنی، خواب، رفاه یا عملکرد مدرسه بررسی نکردهایم، بنابراین نمیتوانیم چیزی در مورد آن بگوییم. اما نتایج ما این ادعا را تایید میکند که وقتگذراندن با صفحه نمایشها به طور کلی تواناییهای شناختی کودکان را مختل نمیکند و انجام بازیهای ویدیویی در واقع میتواند به افزایش هوش کمک کند. این مطالعه سازگار با چندین مطالعهی تجربی در مورد بازیهای ویدیویی است.»
نمرات بالاتر
برای این مطالعه، کلینگبرگ و همکارانش دادههای بیش از ۹۰۰۰ دختر و پسر را که در یک مطالعه بلندمدت با بودجه ایالات متحده در مورد رشد مغز و سلامت کودک شرکت کرده بودند، تجزیه و تحلیل کردند.
در سنین ۹ تا ۱۰ سال، بچهها آزمایشهای روانشناختی را برای سنجش قدرت عمومی مغزشان انجام دادند. همچنین از آنها پرسیده شد که چقدر وقت صرف تماشای تلویزیون و ویدئو، بازیهای ویدیویی و تعامل با رسانههای اجتماعی کردهاند. به طور متوسط، بچه ها ۲.۵ ساعت در روز را صرف تماشای تلویزیون، نیم ساعت در شبکههای اجتماعی و یک ساعت را صرف بازیهای ویدیویی میکردند.
دو سال بعد، بیش از ۵۰۰۰ نفر از کودکان تستهای روانشناسی را تکرار کردند تا ببینند هوش آنها چگونه تغییر کرده است. نتایج نشان داد که کودکانی که روزانه به طور میانگین بیش از یک ساعت بازیهای ویدیویی انجام میدهند، در مقایسه با کودکانی که زمان کمتری را به این کار اختصاص میدادند، دارای نمرات هوش بالاتری هستند. این افزایش حتی پس از اینکه محققان عوامل دیگری مانند تفاوت در درآمد خانوار و تحصیلات والدین را در نظر گرفتند، قابل توجه باقی ماند.
فعال در مقابل منفعل
دکتر آنیش دوب، عضو شورای انجمن روانشناسی آمریکا، در این باره میگوید: «بازیهای ویدیویی میتوانند بچهها را مجبور به فکر کردن کنند و باعث باهوشتر شدن آنها شوند و محیطهای غنی را فراهم کنند که آنها را ملزم به انجام وظایفی کند که ممکن است در زندگی روزمره با آنها مواجه نشوند.»
دوب که بخشی از این مطالعه نبود، گفت: «بازیهای ویدیویی اغلب نیازمند استراتژیهای فعال، برنامهریزی و تصمیمگیری اجرایی هستند. هرچه کسی بیشتر این بازیهای ویدیویی را تمرین یا بازی کند، مسیرهای عصبی درگیر در دستیابی به اهداف بازی را بیشتر تقویت میکند و همین مسیرهای عصبی ممکن است در انواع دیگر تصمیمگیریهای دنیای واقعی دخیل باشند.»
دوب، دانشیار روانپزشکی در دانشگاه پزشکی و علوم چارلز آر درو، در لسآنجلس گفت: «به همین ترتیب تماشای تلویزیون و درگیر شدن در رسانههای اجتماعی شکلهای منفعلانهتری از تماشای صفحه نمایش هستند که به کارکرد مغزی زیادی نیاز ندارند. بازیهای ویدیویی بر اساس طراحی نیاز به تمرکز و توجه به محتوای ارائهشده و استراتژی در لحظه دارند، در حالی که آسان است چیزی را در تلویزیون تماشا کرد بدون اینکه به محتوای آن توجه زیادی داشت. اگر چیزی را از تلویزیون تماشا کنید و بخشی از آن را از دست بدهید، بازنده نمیشوید و همچنان میتوانید بر اساس روایت باقیمانده، قسمتهای از دست رفته را استنباط کنید. اما انجام این کار با بازیهای ویدیویی سختتر است.»
دوب خاطر نشان کرد که این مطالعه به این موضوع نمیپردازد که این عوامل چه تاثیری بر سلامت عاطفی و روانی کودکان دارند. چیزی که او به عنوان یک روانپزشک به آن علاقمند است. «آیا بعد از دو سال، بازیهای ویدیویی با سلامت روان بهتر ارتباط دارند؟ آیا بهبود هوش با بهبود سلامت روان هم ارتباط دارد؟»
دادن انتخاب به کودکان
یکی دیگر از متخصصان در رشد کودک موافق است که شاید نیاز به نگاه دقیقتری به سلامت روان کودکان باشد.
دکتر دیمون کورب اذعان کرد که این مطالعه فقط برای بررسی مزایای بالقوه مثبت مرتبط با هوش طراحی شده است. اثرات منفی احتمالی بازیهای ویدیویی بر سلامتی که در تحقیقات دیگر یافت شده را در نظر نگرفته است. برای مثال افزایش خطر افسردگی و اضطراب در بین گیمرها، مانع شدن از شکل گرفتن شخصیت بالغ فرد و همچنین بیماریهای جسمی مانند چاقی برخی از این موارد هستند.
کورب، مدیر مرکز توسعه ذهن در لوس گاتوس کالیفرنیا گفت: «تجربهی بالینی نشان میدهد که موارد منفی قابل توجهی نیز با گیمینگ مرتبط هستند. من فکر میکنم همه باید هنگام مشاهده این نتایج احتیاط کنند.»
و او تاکید کرد که اگر میخواهید هوش کودکانتان را تقویت کنید، بازیهای ویدیویی تنها گزینه نیستند.
کورب خاطر نشان کرد: «نویسندگان این مطالعه، بازیهای ویدیویی را با چیزهایی مثل شطرنج یا یادگیری پیانو یا تنیس روی میز مقایسه نمیکنند که همهی مطالعات نشان میدهند در این موارد نیز برخی از مزایای شناختی مثبت وجود دارند.»
«علاوه بر آن، این بازیها به گونهای طراحی شدهاند که اعتیادآور باشند. در واقع برای بچهها طراحی شدهاند تا بنشینند و بیشتر و بیشتر بازی کنند. این به طور بالقوه خطرناک و ناسالم است.»
با این حال دوب این مطالعه را به دلیل تلاش برای رویکردی دقیقتر برای اندازهگیری تاثیر صفحه نمایش بر روی کودکان و جدا کردن بازیهای ویدیویی از سایر فعالیتها ستود. اما او موافقت کرد که والدین باید به دقت مراقب نوع و کیفیت تماشای صفحه نمایش فرزندانشان باشند.
«اگر به نظر میرسد که نوع خاصی از تماشای صفحه نمایش تاثیر مثبتی بر سلامت کودکان دارد، والدین باید در مورد آن غیرمتعصبانه و کنجکاو برخورد کنند. همانطور که کودکان رشد میکنند، نیازهای آنها نیز تغییر میکنند و احتمالا کمیت و کیفیت تماشای صفحه نمایش که از آن سود میبرند یا برایشان مضر است نیز تغییر میکند.»
شاید از این نوشتهها هم خوشتان بیاید
0 دیدگاه