مدل درآمدی کسب و کار چیست و چگونه باید باشد؟

تصمیم‌گیری درباره نحوه کسب درآمد، یکی از چالش ‌انگیزترین بخش‌هایی‌ست که هر کسب و کار، فارغ از نوع محصولی که تولید می‌کند با آن روبرو می‌شود.

و تمام کسب و کارها باید برنامه‌ای داشته باشند تا مطمئن شوند، هزینه‌هایی که برای تولید یک محصول پرداخت می‌کنند، نسبت به سودی که دریافت می‌کنند منطقی می‌باشد و به عبارت ساده‌تر، دخل و خرج‌شان باهم می‌خواند!

امروزه مدل‌های درآمدی متنوعی وجود دارند که به شما کمک می‌کنند کسب و کار خود را در مسیر درست قرار دهید. در این مقاله، ما تعریف کلی و مختصری از مدل درآمدی ارائه می‌کنیم و بعد از آن، پیشنهاداتی برای انتخاب بهترین مدل درآمدی متناسب با کسب و کاری که دارید در اختیارتان قرار می‌دهیم؛ پس با ما همراه باشید!

مدل درآمدی کسب و کار چیست؟

به طور مختصر و ساده، مدل درآمدی، چگونگی درآمدزایی یک شرکت را توصیف می‌کند؛ مدل‌های درآمدی متنوع و هوشمندانه‌ای برای کسب درآمد وجود دارد.

مدل درآمدزایی نباید با مدل قیمت‌گذاری اشتباه گرفته شود؛ مدل قیمت‌گذاری به معنای تنظیم بهترین قیمت، براساس ارزش محصول تولیدی و توانایی مالی جامعه هدف می‌باشد.

درواقع، بعد از آنکه استراتژی قیمت‌گذاری تعیین شد، مدل درآمدزایی روی کار می‌آید و تعیین می‌کند که مشتریان می‌توانند از چه روش‌هایی برای خرید محصول مورد نظرشان اقدام کنند.

همانطور که پیش از این گفتیم، مدل‌های درآمدی متفاوتی وجود دارند که شرکت‌ها از آن‌ها استفاده می‌کنند. در اینجا سعی می‌کنیم تعدادی از آن‌ها را به صورت کلی معرفی می‌کنیم:

انواع مدل‌های درآمدی

۱) مدل درآمدی دوره‌ای یا اشتراکی

در این نوع از درآمدزایی، شرکت‌ها به جای فروش محصول به صورت تک و عمده، امکان خرید اشتراک یک روزه، یک هفته‌ای، ماهیانه، سالیانه و … را به کاربران می‌دهند و خریداران با دریافت این اشتراک می‌توانند در بازه زمانی مشخص شده، به آن محصول دسترسی پیدا کنند و یا از خدمات تعیین شده استفاده کنند.

از جمله کسب و کارهای مشهوری که از این مدل درآمدی برای ارائه سرویس یا محصولات خود استفاده می‌کنند می‌توان از آمازون، دیجیکالا و نماوا نام برد.

۲) مدل درآمدی وابسته

کسب و کارهایی که از این مدل استفاده می‌کنند، درواقع با دریافت کمیسیون درآمد کسب می‌کنند؛ به این صورت که اجناس شرکت دیگری را در سایت یا پیج خود تبلیغ می‌کنند یا آن‌ها را به فروش می‌رسانند و در ازای آن حق کمیسیون دریافت می‌کنند.

از جمله کسب و کارهایی که از این مدل استفاده می‌کنند می‌توان به اینفلوئنسرها اشاره کرد. آن‌ها با تبلیغ کالای یک شرکت و تشویق افراد به خرید آن درآمد کسب می‌کنند.

۳) مدل درآمدی تبلیغاتی

این مدل درآمدی را می‌توانم اینطور تعریف کنم: فرض کنید یک بیلبورد بزرگ در میدان آزادی تهران داشته باشید و آن را به شرکت‌های مختلف اجاره بدهید تا تبلیغ مد نظرشان را در آن نصب کنند!

مدل درآمدی تبلیغاتی نیز به همین صورت است؛ شما یک سایت، پیج و یا یک شیشه مغازه در معرض دید دارید که به علت ترافیک بالا و تعداد مخاطبان زیادی که دارید، افراد تمایل دارند که محصول خود را در آنجا تبلیغ کنند و در ازای آن به شما مبلغی پرداخت می‌کنند.

دقت داشته باشید که این مدل تفاوت‌های ریزی با مدل قبل دارد، اینجا بحث اجاره یک فضا برای تبلیغات است و شما مستقیما در کار تبلیغات دخالت نمی‌کنید؛ اما در بخش قبلی، شما به ازای فروش یا تبلیغ محصول از زبان خودتان، کمیسیون دریافت می‌کنید.

از جمله شرکت‌های بزرگی که از این مدل درآمدزایی استفاده می‌کنند می‌توانم یوتیوب را اسم ببرم، که تا محو تماشای ویدیو هستیم به ناگهان تبلیغ Grammarly یا شکلات‌ SNICKERS ظاهر می‌شود!🙄

اما به هرحال این هم یک مدل موفق درآمدزایی‌ست، فقط کافی‌ست بدانید که چطور تبلیغات را انجام دهید که حوصله مخاطب سر نرود و احساس کند که به محصول تبلیغاتی شما نیاز دارد. اگر مایلید اطلاعات بیشتری دراینباره بدانید به لینک بازاریابی مراجعه کنید.

۴) مدل درآمدی فروش

این مدل از قدیم الایام وجود داشته و اکثر افراد به طور مستقیم به فروش محصول خود یا ارائه خدمات می‌پرداختند. امروزه هم این مدل پا برجاست و افراد هم به روش سنتی (خرید و فروش حضوری) و هم آنلاین کسب درآمد می‌کنند.

همانطور که گفتم، گالری‌ها، فروشگاه‌ها و وب‌سایت‌هایی که محصولات خود را به فروش می‌رسانند، جز این دسته قرار می‌گیرند.

۵) مدل درآمدی SaaS

SaaS مخفف شده‌ی کلمه Software as a Service می‌باشد و به مدل درآمدزایی گفته می‌شود که در آن کاربران برای استفاده از یک نرم ‌افزار، اشتراک خریداری می‌کنند. (SaaS از این نظر که کاربران برای استفاده از محصول، باید اشتراک خریداری کنند، شبیه به مدل درآمدی دوره‌ای می‌شود که پیش از این معرفی کردیم با این تفاوت که در مدل SaaS، محصول فیزیکی نداریم!) ضمانت سوددهی و درآمدزایی شرکت‌هایی که از این مدل درآمدی استفاده می‌کنند، حفظ مشتری‌ها می‌باشد.

از جمله شرکت‌هایی که از این مدل درآمد استفاده می‌کنند می‌توان از لینکدین، Slack و Adobe Suite نام برد.

چطور یک مدل درآمدی مناسب انتخاب کنیم؟

انتخاب یک مدل درآمدی، کاملا به استراتژی قیمت‌گذاری شما و اهدافی که دنبال می‌کنید وابسته می‌باشد. اینکه شرکت شما چه نیازهایی دارد تا در مارکت، استوار باقی بماند و در عین حال به سمت جلو پیش برود، همگی بر مدل درآمدی که انتخاب می‌کنید تاثیرگذار است.

با این حساب، هر کسب و کاری متناسب با اهداف و استراتژی‌هایی که دارد، باید مدل مخصوص به خود را انتخاب کند. البته لازم نیست که تنها یک مدل درآمدی داشته باشید، چه بسا می‌بینیم که بسیاری از شرکت‌های بزرگ از چندین مدل برای کسب درآمد استفاده می‌کنند.

برای انتخاب مدل درآمدی مناسب، دو نکته اساسی را در نظر بگیرید:

۱) مخاطبان خود را درک کنید.

مهم‌ترین نکته‌ای که باید هنگام انتخاب یک مدل درآمدی به آن توجه کنید، درک نیاز جامعه هدف و مخاطبانی‌ست که قرار است به ازای دریافت محصولات شما هزینه پرداخت کنند.

برای مثال، اگر شرکتی هستید که غذای آماده و بسته‌بندی شده می‌فروشید، احتمالا جامعه هدف شما افرادی هستند که فرصت غذا پختن ندارند و حتی اگر بسته‌های غذایی را در یک ساعت مشخص و به صورت روزانه به آن‌ها تحویل دهید بسیار استقبال می‌کنند!

پس می‌توانید مدل درآمدی دوره‌ای را انتخاب کنید و سرویسی برای‌شان ترتیب دهید که به ازای خرید اشتراک، هر روز ظهر، غذای آماده و خوشمزه درب محل کارشان تحویل بگیرند!

۲) محصول‌تان را بشناسید!

درک عمیق محصول یا خدماتی که ارائه می‌کنید و نحوه استفاده مخاطبان از آن، نکته مهم دیگری‌ست که باید هنگام انتخاب مدل درآمدی در نظر بگیرید.

به عنوان مثال، اگر شرکت تولید و فروش کفش دارید، قطعا مخاطب شما، ماهانه یک جفت کفش نیاز ندارد! در نتیجه مدل‌ دوره‌ای مناسب آن نیست. می‌توانید خودتان مستقیما محصول‌تان را بفروشید و در عین حال از تبلیغات و مدل درآمدی وابسته نیز استفاده کنید.

در نهایت، انتخاب یک مدل درآمدی مناسب وابسته به شناخت دقیق شما از نیاز مخاطبان و نوع محصولی‌ست که تولید می‌کنید. پیشنهاد می‌کنیم که برای انتخاب مدل قیمت‌گذاری مناسب با کسب و کارتان نیز وقت بگذارید تا به طور کلی یک استراتژی کسب و کار موفق داشته باشید.

شکیبا رخشانی