حانیه خانی در
زندگی
والدین چگونه از کودکان در برابر رسانهها محافظت کنند؟
این روزها یکی از دغدغههای برخی از والدین، محافظت از کودکان در برابر رسانهها است. این به چه معناست؟ شما میدانید که دنیا دارد به سمت دیگری میرود. نه کودکان مانند گذشتهاند و نه دنیای اطراف آنها!
رسانههای دیجیتال به بخش مهمی از زندگی همهی کودکان تبدیل شده است. حتی این روزها از رایانه و تبلت برای درس و مدرسه هم استفاده میکنند. پس نمیتوانید به هیچوجه منکر این موضوع شوید.
اما چند سوال مهم وجود دارد.. این اتفاق چه تاثیری بر ذهن جوان و در حال رشد آنها دارد؟ آیا بر سلامت روان یا توانایی آنها در تفکر و یادگیری تاثیر میگذارد؟ آیا آنها بیش از حد از این دستگاهها استفاده میکنند؟
مطالعهی جدیدی که توسط گروهی از محققان اروپایی انجام شده است، به روشن کردن این سوالات کمک میکند. پس به گیرندهی خود دست نزنید و این مطلب را تا آخر بخوانید. البته اگر والدین دغدغهمندی هستید!
بررسی استفادهی کودکان از رسانهها
این تیم مطالعهی خود را در یک مدرسهی ابتدایی دولتی، واقع در حومهی شهر ژنو در سوئیس انجام داد. این مطالعه شامل کودکان بین ۸ تا ۱۲ سال بود. در مجموع ۱۱۸ کودک با میانگین سنی ۱۰.۳۸ سال شرکت داشتند. تقریبا نصف آنها دختر و نصف دیگرشان پسر بودند.
محققان دادهها را از طریق پرسشنامههایی که توسط والدین، معلمان و خود کودکان تکمیل شده بود، جمعآوری کردند. پرسشنامهها چندین دسته از جمله استفاده از تکنولوژی دیجیتال، مشکلات مربوط به توجه، سلامت روان و خواب، نمرات و انگیزه و باورها را پوشش میدادند. همچنین بچهها تمرینهای خاصی را در مدرسه انجام میدادند؛ مثل آزمایش سرعت عملکرد، دفعات حواسپرتی و میزان بیفکری آنها.
استفادهی کودکان از رسانهها، با افزایش سنشان بیشتر میشود
محققان دریافتند که هرچه کودکان بزرگتر شوند، بیشتر از رسانههای مختلف استفاده میکنند. میتوان گفت تقریبا با گذشت هر یک سال، یک ساعت هم به مدت زمان استفاده اضافه میشود. دادهها نشان میدهند که کودکان ۸ ساله به طور متوسط روزانه ۴ ساعت و ۲۸ دقیقه را به این منوال میگذرانند و این مدت زمان در کودکان ۱۲ ساله به ۸ ساعت و ۱۴ دقیقه در روز افزایش مییابد.
در حالی که دخترها و پسرها به یک میزان درگیر رسانهها هستند، اما نوع رسانه فرق میکند. پسرها تمایل دارند زمان بیشتری را صرف بازیهای ویدئویی کنند.
آنها همچنین دریافتند که کودکان با افزایش سن، از چند نوع رسانه به طور همزمان استفاده میکنند. در واقع اگر برای کودکی که قبلا فقط از یک شکل رسانه استفاده میکرد، نمرهی صفر را در نظر بگیریم، نمرهی او در ۸ سالگی به میانگین نمرهی ۰.۶۶ افزایش مییابد. در سن ۱۲ سالگی هم به نمرهی ۱.۶۱ میرسد. استفاده از چند رسانه به طور همزمان هم بین پسران و دختران تفاوتی ندارد.
این موارد چگونه بر کودکان تاثیر میگذارد؟
آنتونی آنزالون، روانشناس بالینی، میگوید:«استفادهی بیش از حد، مشکلساز و اعتیاد آور از رسانههای دیجیتال میتواند بر رشد عصبی و روانی کودکان تاثیر بگذارد.»
به عنوان مثال مطالعات نشان میدهند که رشد مغز در کودکان پیش دبستانی که زمان بیشتری را صرف رسانههای دیجیتال میکنند، کمتر است. به طور مشابه کودکان ۸ تا ۱۱ سال که بیشتر از این رسانهها استفاده میکنند، معمولا در ارزیابیهای شناختی نمرهی پایینتری کسب میکنند.
آنزالون نگران این موضوع است که توانایی توجه کودکان به وظایف از بین برود. در این صورت برای درگیر شدن مجدد با کاری که انجام میشود، تلاش ذهنی قابل توجهی لازم است.
استفاده از رسانههای دیجیتال را مانند یک رژیم غذایی در نظر بگیرید. کمی میان وعده (استفاده از رسانههای دیجیتال) مشکلساز نیست، اما زیادهروی در آن در آینده منجر به مشکلات سلامتی میشود.
آنتونی آنزالون اضافه میکند که سوشال مدیا همچنین یک «پارادوکس» ایجاد میکند. از آنجا که به راحتی در دسترس است ما هیچوقت نباید حوصلهمان سر برود یا خسته شویم، اما در عین حال آستانه تحمل کمی برای مقابله با خستگی داریم. پس وقتی با یک کار چالشبرانگیز یا خستهکننده مواجه میشویم، آسانتر است که تسلیم وسوسههایمان شویم و به سراغ سوشال مدیا برویم؛ اینطور نیست؟
همچنین اگر فرد تا دیروقت بیدار بماند و به جای داشتن خوابی کافی، با افراد دیگر آنلاین صحبت کند، این میتواند باعث بدتر شدن اضطراب شود.
با این حال به گفته دکتر آلیس گود، همهی خبرها در مورد رسانههای دیجیتال هم بد نیستند!
آلیس گود میگوید:«اینترنت فرصتهایی را به روی ما باز میکند که قبلا در دسترس نبودهاند؛ از جمله کسب مهارتها و دانش جدید. در نتیجه کودکان را به افرادی مستقل تبدیل میکند که میتوانند در زمینهای که دوست دارند آموزش ببینند.»
او توضیح میدهد که سوشال مدیا میتواند احساس تعلق را برای کودکان ایجاد کند و به آنها این امکان را میدهد که از نظر اجتماعی با دیگران ارتباط داشته باشند، حتی زمانی که از نظر فیزیکی ارتباطشان قطع شده است. علاوه بر این، از نظر او بازیهای ویدئویی میتوانند مهارتهای بصری و ذهنی را بهبود ببخشند.
والدین چگونه میتوانند به بچهها در تنظیم زمان استفاده از رسانههای دیجیتال کمک کنند؟
پس گفتیم که ذات استفاده از رسانههای دیجیتال بد نیست. اما والدین باید از تاثیر آنها بر رفتار و سلامت کودکان آگاه باشند و از کودکان در برابر رسانهها محافظت کنند.
به گفتهی آلیس گود، یکی از نکات مهم این است که زمان استفاده از رسانههای دیجیتال به تعامل آنها در خانواده، خواب کافی و ورزش آسیب نرساند. تحقیقات نشان میدهد که محدود کردن استفاده از سوشال مدیا (نه حذف کردن آنها!) به مدت ۳۰ دقیقه در روز دستاوردهای قابل توجهی در زمینهی سلامت روانشناختی مانند تنهایی و افسردگی ایجاد میکند.
او استفاده از اپلیکیشنهایی مانند Appdetox، self-control و Stayfocused را برای محدود کردن زمان استفاده از رسانههای دیجیتال پیشنهاد میکند. همچنین توصیه میکند که سعی کنید روز خود را بدون هیچ وسیله یا رسانهای شروع کنید و به پایان برسانید.
علاوه بر اینها، در خانه زمانها یا مناطقی را تعیین کنید که در آن هیچکس از رسانههای دیجیتال استفاده نکند. برای مثال کسی حق ندارد سر میز شام از تلفن همراه استفاده کند.
در نهایت آنتونی آنزالون میگوید که والدین و مربیان میتوانند با همکاری هم به کودکان آموزش دهند که چگونه استفاده از رسانههای دیجیتال بر سلامت روان تاثیر میگذارد. در دنیایی زندگی میکنیم که شما باید با فرزندان خود نه تنها در مورد پرندگان و زنبورها، بلکه در مورد Wi-Fi و ۵G هم صحبت کنید!
0 دیدگاه